اقتصاد دانش بنیان

سال‌هاست که در دنیا هر سال هفته‌ای با نام "آگاهی از مغز" نامگذاری می‌شود امسال نیز در کشور ما، ستاد توسعه علوم و فناوری های شناختی معاونت علمی، 8 تا 14 اسفندماه را برای این منظور در نظر گرفته است.
به گزارش مرکز روابط عمومی و اطلاع رسانی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، سال‌هاست که در دنیا هر سال هفته‌ای با عنوان "آگاهی از مغز" نامگذاری می‌شود امسال نیز در کشور ما، 8 تا 14 اسفندماه برای این منظور و همچنین ترویج و فرهنگسازی علم و فناوری در نظر گرفته شده است. در این هفته برنامه‎های متنوعی متناسب با سن و با توجه به نیاز اقشار گوناگون جامعه با حمایت ستاد توسعه علوم و فناوری‌های شناختی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری و همچنین ستاد توسعه فرهنگ علم، فناوری و اقتصاد دانش بنیان اجرا می‌شود.
هدف از نامگذاری این هفته به نام "هفته آگاهی از مغز" و اجرای برنامه‌های آموزشی در ارتباط با مغز و کارکردهای آن، ارتقای بهداشت مغز در جامعه است، چون مغز فرمانده بدن و ارگانی است که تمام فعالیت‌ها، رفتار، غرایز، هیجانات، اراده و تفکر را رهبری می کند؛ ضمن آن که همه ارگان‌های بدن را با یکدیگر و همچنین با محیط پیرامون هماهنگ می کند.
در واقع آگاهی رسانی از ویژگی و توانایی مغز، چگونگی توانمندسازی و جلوگیری از کاهش توانایی مغز از طریق برنامه های این هفته اطلاع رسانی می شود. برنامه‌های پیش بینی شده برای عموم مردم، به خصوص کودکان، دانش آموزان، دانشجویان و افراد میانسال که در آستانه سالمندی قرار دارند، قابل استفاده است.
در چهارمین روز این هفته در فرهنگسرای ایوانک گردهمایی خانواده‌ها و سخنرانی با عنوان "تاثیر رفتار در مغز" که مخاطبان آن، خانواده‌ها، کارشناسان و مددکاران بودند برگزار شد. در این نشست که با استقبال خوبی از سوی شهروندان روبرو شد، نخست داریوش نسبی تهرانی رئیس هیئت مدیره انجمن صرع ایران به سخنرانی پرداخت.

هفته آگاهی از مغز فرصتی برای آشنایی با حیاتی‌ترین ارگان بدن
وی درباره اهمیت آگاهی از ارتباط مغز، رفتار انسان و مسائل اجتماعی موضوعاتی را بیان کرد و سلامت زندگی انسان را در گرو ارتباط بین مغز، رفتار و مسائل اجتماعی دانست و گفت: تمام موارد و موانعی که بر سر راه این موضوع قرار دارد با شناخت مغز حل می‌شود که در نهایت رفع این موانع باعث استفاده بهتر از مغز، اصلاح رفتار و جامعه سالمتر می‌شود.
نسبی تهرانی اظهار کرد: با توجه به اینکه مغز ارگانی حیاتی در مسائل اجتماعی و رفتاری انسا ن‌ها است اما به دلایلی مورد غفلت قرار گرفته به عنوان مثال افراد نگرانی بیشتری درباره قلب خود دارند و موضوعاتی همچون کارکرد بهتر مغز اهمیت کمتری برای آنها دارد. هفته آگاهی از مغز این فرصت را فراهم می‌کند که توجه به سمت مغز بیشتر شود تا اهمیت بیشتری به مغز دهیم که این موضوع خود در بهبود سلامت کیفییت و سلامت اجتماعی انسان نقش دارد.

سالمندی سالم
در بخش بعدی سید امیر حسین بتولی درباره "سالمندی سالم" به سخنرانی پرداخت. وی بحث خود را با تعریف سالمندی شروع کرد و گفت: در تعریف به افرادی که سن آنها بیشتر از 65 سال است، سالمند گفته می‌شود، در سال 81 حدود 605 میلیون نفر سالمند در جهان زندگی می‌کردند که این تعداد در سال 1404 شمسی بیش از 1.2 میلیارد نفر خواهد رسید. این نشاندهنده رشد جمعیت سالمندان است پس باید برای این جمعیت برنامه و اطلاع رسانی مناسبی وجود داشته باشد.
وی عنوان کرد: افسردگی و ناراحتی دراز مدت، گریه کردن بدون دلیل، خستگی شدید، حرکات عصبی، خستگی شدید و کاهش یا افزایش اشتها از علائم نگران کننده دوران سالمندی است، سالمندان در این دوران به دلایلی همچون عوامل روانی و اقتصادی از زندگی خود رضایت ندارند.
بتولی افزود: اما مسئله‌ای که در این میان اهمیت دارد بحث پیشگیری و درمان است. همانطور که همه می‌دانیم در این دوران نیز پیشگیری مهم‌تر است و در این بین پیشگیری اولیه از پیشگیری ثانویه و مدیریت و درمان بیماری بهتر خواهد بود.
وی در بخش بعدی درباره طول عمر و طول عمر سلامت مطالبی را بیان کرد و گفت: سالمندی سالم در واقع نزدیک شدن این دو مفهوم به هم است، برخورداری سالمندان از سلامت قابل قبول جسمی، ذهنی، روانی، شناختی و قدرت تصمیم و انتخاب در تعریف سامندی سالم مد نظر است. ژنتیک، عوامل محیطی قابل کنترل و عوامل محیطی غیر قابل کنترل بر روی سالمندی سالم تاثیرگذار هستند که در این بین عوامل محیطی قابل کنترل بیشترین اثر را دارند.
بتولی تصریح کرد: بر اساس تحقیقات ساختار مغز انسان از دهه سوم زندگی شروع به کاهش می‌کند در مطالعه‌ای نشان داده شد کاهش حجم مغز انسان که با افزایش سن رخ می‌دهد در افرادی که ورزش می‌کنند کمتر است بنابراین فعالیت بدنی یکی از عوامل تاثیر گذار بر روی سلامت زندگی در دوران سالمندی است.

در این نشست مطالب علمی ارائه شد که دانستن آن به ارتقای سطح زندگی هر یک از ما می‎تواند کمک بسیاری کند مطالبی که با فهمیدن آن به سالمندان حاضر کمک ‌کرد تا مسائلی را رعایت کنند و به جوانان برای زندگی آینده هشدار می‌داد تا با رعایت مواردی زندگی بهتری را تجربه کنند.
بنابراین این اقدام که هر‌ساله دانشمندان علوم اعصاب و علوم شناختی، دانش‌جویان، دانش آموزان، سازمان‌های دولتی و مردم نهاد و جوامع محلی را گرد هم می‌آورد، نه تنها فرصتی را ایجاد می‌کند که تمامی اقشار جامعه از پیشرفت‌های حوزه علوم و فناوریهای شناختی آگاهی پیدا کنند و سرمایه‌گذاران و کارآفرینان ترغیب به فعالیت بیشتر در این صنعت شوند، بلکه محرکی برای توجه بیشتر افراد به حفظ و ارتقای سلامت مغز خویش به عنوان لازمه‌ای برای یک جامعه‌ی بر‌خوردار از سلامت و پرنشاط است.
هفته " آگاهی از مغز " علاوه بر تهران، در شهرهای اصفهان، تبریز، کرمان ، شیراز، بوشهر، مشهد و ساری نیز با همکاری انجمن علوم اعصاب ایران، انجمن های علمی روانپزشکان ایران، علوم اعصاب صدرا، متخصصان مغز و اعصاب ایران و پژوهشکده و دانشگاه علوم شناختی ایران، سازمان صدا و سیما، وزارتخانه های علوم ، بهداشت و آموزش و پرورش، شهرداری تهران، سازمان بهزیستی کشور و با حمایت مالی ستاد توسعه علوم و فناوری های شناختی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری برگزار می‌شود.